Nắp chai đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc hoàn thiện và nâng cao giá trị cho các sản phẩm. Vậy nắp nhựa được cấu tạo từ các bộ phần nào và quy trình sản xuất nắp chai nhựa ra sao? Cùng bao bì Đức Phát tìm hiểu ngay nhé!
Tổng quan về nắp chai nhựa
Nắp chai là thiết bị được sử dụng để đậy kín chai nước nhằm mục đích giúp bảo quản các chất đựng ở bên trong tốt hơn cho đến khi chúng được sử dụng. Nắp chai điển hình thường sẽ gồm 3 phần: phần nắp, miếng đệm và đai an toàn.
Xung quanh nắp chai thường có những phần rãnh hoặc vân để giúp việc mở nắp dễ dàng hơn. Hoặc một số loại nắp chai có cách mở đặc biệt thì sẽ có kèm theo tờ tin hướng dẫn để mở nắp. Ví dụ: một số chai lọ dược phẩm, hóa chất để mở được nắp thì cần phải thực hiện các bước tương đối phức tạp để hạn chế việc trẻ em dễ dàng mở nắp.
Bên trong nắp chai có các đường rãnh khớp với phần miệng chai để khi đóng lại thì sẽ vừa khớp để ngăn những chất đựng ở bên trong bị rò rỉ ra bên ngoài. Một miếng đệm bằng cũng cũng sẽ được thêm vào bên trong nắp chai để tránh không khí lọt vào làm hỏng chất đựng ở bên trong.
Ngoài ra thì nắp chai cũng có một vòng đai với tác dụng niêm phong chai lại. Nếu như đai an toàn này còn nguyên vẹn thì có nghĩa là chai chưa từng được mở và ngược lại. Đối với các loại đồ uống thì đai an toàn là rất quan trọng giúp cho người tiêu dùng đánh giá được nhanh chất lượng của thức uống.
Các loại nhựa thường dùng để sản xuất nắp chai nhựa
Các loại nhựa thường được sử dụng để sản xuất nắp chai nhựa hiện nay gồm:
- Nhựa PET: Đây là loại nhựa được ưu tiên sử dụng trong đóng gói thực phẩm bởi độ an toàn cao của nó. Chai nhựa được làm từ chất liệu nhựa PET thường để đựng nước giải khát, nước ngọt.
- Nhựa HDPE: Là nhựa được ký hiệu nhựa số 2. Mặc dù các sản phẩm từ nhựa HDPE không có ngoại hình bắt mắt như nhựa PET nhưng lại là một sản phẩm được tin dùng để đóng gói dược mỹ phẩm. Loại nhựa này có khả năng kháng tia UV rất cao.
- Nhựa PP: Đây là loại nhựa phổ biến nhất được các công ty sản xuất chai nhựa lựa chọn sử dụng. Loại nhựa này có đầy đủ các tính chất: cứng cáp, chịu va đập tốt, an toàn và giá thành hợp lý.
- Nhựa LDPE: Nắp được làm từ nhựa LDPE mềm, dẻo và chịu va đập tốt. Nhựa LDPE thường được dùng làm vòi hút cho nắp nhấn.
- Nhựa PC: Đây là loại nhựa hiếm khi được sử dụng làm nắp chai nhựa bởi giá thành vật liệu quá cao. Chúng thường chỉ được làm nắp chai nhựa cho ống nghiệm, sản phẩm dành cho trẻ em.
Ngoài ra thì nắp chai nhựa cũng có thể được làm từ một số loại nhựa khác. Việc lựa chọn loại nhựa nào để sản xuất nắp chai thì còn phụ thuộc vào thời gian cũng như tính chất của sản phẩm đựng bên trong. Những nắp chai dùng với mục đích sử dụng một vài lần thường sẽ ít gồ ghề và cứng cáp hơn so với nắp chai để dùng trong thời gian dài.
Quy trình sản xuất nắp chai nhựa
Tùy từng dây chuyền mà quy trình sản xuất nắp nút nhựa cũng sẽ có những sự khác biệt. Tuy nhiên, tất cả các quy trình đều tuân theo 5 bước cơ bản sau:
Thiết kế
Đây là bước đầu tiên và cũng là bước quyết định kết quả của cả quá trình sản xuất. Thiết kế của nắp chai phải đạt được độ chính xác gần như tuyệt đối. Nếu như có sai sót trong thiết kế sẽ gây tổn hại rất lớn trong quá trình sản xuất. Một trong hai lỗi sai thường gặp khi thiết kế nắp là: kích thước lớn hơn so với miệng chai, sai lệch ren nắp và ren của chai. Vậy nên hãy ưu tiên mua nắp chai nhựa ở các đơn vị vừa sản xuất chai vừa sản xuất nắp chai nhựa.
Sản xuất nắp chai nhựa thô
Nắp chai thô là sản phẩm cơ bản nhất, từ đó thì cơ sở mới in vân hoặc dập nổi logo thương hiệu lên. Hiện nay thì có 2 phương pháp phổ biến mà các cơ sở sản xuất thường sử dụng:
Ép phun
Đây là công nghệ được dùng trong hầu hết các dây chuyền sản xuất nắp nhựa và sản xuất chai nhựa theo yêu cầu hiện nay. Phễu kim loại sẽ nấu chảy các hạt nhựa rồi bơm chúng vào khuôn ép ở áp suất cao. Các chất phụ gia tạo màu sẽ được thêm vào giai đoạn này. Khi bơm đủ lượng nhựa cần thiết, thì khuôn thép sẽ được làm lạnh và nắp nhựa bên trong sẽ cứng lại. Quá trình này thường sẽ diễn ra trong vài chục giây.
Khuôn nén
Hạt nhựa sau khi trộn với phụ gia và phẩm màu sẽ được đưa vào thùng đựng của máy ép. Ở đây, máy sẽ gia nhiệt và đưa nhựa về thể lỏng. Kế tiếp nhựa sẽ được đưa về các khoang chứa trong khuôn. Hai miếng khuôn trên và dưới sẽ đóng lại. Dưới lực nén, khối nhựa sẽ thành hình sau khi tháo khuôn.
Nên sử dụng nắp chai ép phun hay khuôn nén?
Chất lượng đầu ra đều sẽ không có sự khác nhau giữa 2 phương pháp ép phun và khuôn nén. Tuy nhiên vẫn sẽ có một số điểm khác biệt như sau:
- Việc sản xuất nắp bằng phương pháp ép phun thường yêu cầu số lượng rất lớn bởi khuôn ép lớn và khó thay thế. Trong khi khuôn nén thì lại có thể dễ thay thế khi cần thiết.
- Các nắp làm bằng phương pháp ép phun thường có ngoại hình bắt mắt hơn so với phương pháp khuôn nén.
- Nắp chai làm bằng phương pháp khuôn nén sẽ có độ chính xác cao hơn so với ép phun. Nhiệt độ cần thiết của phương pháp khuôn nén sẽ thấp hơn nên nắp sau khi làm lạnh sẽ ít bị co lại hơn.
Dập, in nắp chai nhựa
Đây là một trong những cách mà các doanh nghiệp sử dụng để làm truyền thông cho thương hiệu. Các thông tin như Logo, tên thương hiệu, hạn sử dụng,… sẽ thường được thể hiện trên nắp chai.
Dập nổi thường là cách được ưu tiên trong việc in ấn nắp chai. Một trong những ưu điểm lớn của phương pháp này là các thông tin sẽ tồn tại rất lâu ở trên nắp chai. Ngoài dập nổi thì in laser cũng là một phương pháp rất hiệu quả. Đây là một phương pháp mới giúp đẩy nhanh thời gian in và hình thức nắp chai nhìn tinh tế hơn.
Sản xuất tấm lót nắp chai nhựa
Tấm lót thường được sử dụng để ngăn cách giữa nắp chai và miệng chai. Nó được sử dụng để ngăn việc không khi xâm nhập và làm hỏng sản phẩm bên trong. Ngoài ra đây cũng là một bộ phận giúp chống hàng giả, hàng nhái cho các doanh nghiệp. Các sản phẩm như nước ngọt, các loại thuốc dạng lỏng, mỹ phẩm đều sẽ sử dụng tấm lót ở nắp chai.
24mm, 28mm, 38mm là 3 kích thước tiêu chuẩn thường được dùng để làm tấm lót. Các kích thước này tương đương với kích thước miệng chai.
4 loại tấm lót phổ biến:
- Tấm lót Polycell
- Tấm lót giấy bạc
- Tấm lót đa lớp
- Tấm lót cảm ứng nhiệt: Đây là loại lót tiên tiến nhất được ứng dụng trong sản xuất nắp nhựa. Nó có tác dụng chống ẩm và chống oxy hóa cực tốt. Để đưa tấm lót này vào nắp thì cần một thiết bị chuyên dụng.
Niêm phong và bảo quản nắp chai
Đây là bước cuối cùng để hoàn tất việc sản xuất nắp chai nhựa. Miếng lót sẽ được đưa vào máy chuyên dụng để làm nóng bằng điện và đến khi làm nóng vừa đủ thì có thể ép dính vào nắp chai.
Để tránh việc nắp chai bị ẩm mốc thì chúng ta có thể bảo quản nắp chai nhựa ở các túi hút chân không. Dùng hạt hút ẩm hoặc bông băng ý tế cũng là cách bảo quản nắp chai hiệu quả mà không tốn quá nhiều chi phí.
Giá của một số loại nắp hiện nay
Tùy độ phức tạp, chất liệu làm nắp chai thì giá của nắp chai nhựa cũng sẽ khác nhau. Dưới đây là bảng giá của một số loại nắp chai mà bạn có thể tham khảo trước:
| Loại nắp | Số lượng | Khoảng giá |
| F24 | 1000 – 200000 | 1400 – 1900 |
| F20 | 1000 – 200000 | 1500 – 2000 |
| F20 & F18 | 1000 – 200000 | 1700 – 2000 |
| F28 | 1000 – 200000 | 1400 – 1900 |
Khuôn ép nắp chai nhựa
Tùy từng độ phức tạp khác nhau của nắp chai nhựa thì chi phí, thời gian cũng sẽ có những sự điều chình phù hợp. Tuy nhiên các khuôn ép nắp chai nhựa sẽ đều được đảm bảo theo 3 tiêu chí: vật liệu làm khuôn, độ cứng của khuôn và độ bền của khuôn.
Vật liệu làm khuôn
Để đảm bảo chất lượng khuôn khi sản xuất nắp chai nhựa thì thép cứng, thép đã tôi, nhôm và hợp kim đồng – berili sẽ là 4 vật liệu chính để sản xuất khuôn. Tùy từng loại nắp được sản xuất thì vật liệu làm khuôn sẽ được điều chỉnh nhằm tối ưu chi phí. Và các loại khuôn đều được thực hiện bằng máy móc tự động CNC (gia công bằng phương pháp tiện) hoặc EDM (gia công phóng điện)
Khuôn thép
Về cơ bản khuôn thép cứng và khuôn thép đã tôi đều có độ cứng cao và khó bị bào mòn. Chúng có thể sử dụng trong những dây chuyền lớn yêu cầu khối lượng sản xuất cao. Tuy nhiên tuổi thọ của khuôn thép cứng cao hơn so với khuôn thép đã tôi. Bên cạnh đó độ cứng của thép đã tôi chỉ từ 38-45 trên thang đo Rockwell-C trong khi độ cứng của khuôn thép cứng là 50-60 HRC (Rockwell-C). Điều làm nên sự khác biệt này là quá trình xử lý nhiệt sau khi gia công khuôn thép.
Khuôn nhôm và khuôn đồng – berili
Khuôn nhôm tuy có độ bền không cao nhưng các loại khuôn khác nhưng chi phí sản xuất và thiết kế lại thấp hơn. Loại khuôn này phù hợp cho các sản phẩm có quy mô sản xuất không lớn với yêu cầu số lượng khoảng vài trăm nghìn nắp chai.
Cuối cùng là khuôn hợp kim đồng – berilin, loại khuôn có mức chi phí cao nhất. Loại khuôn này chỉ được dùng để sản xuất những loại nắp yêu cầu độ chính cao, yêu cầu nhiệt độ đúc đặc biệt. Loại khuôn này có thể sử dụng để làm mát nhanh hoặc xử lý ở nhiệt độ rất cao.
Độ bền của khuôn
Tùy theo loại vật liệu khuôn mà độ bền của khuôn sẽ khác nhau. Để đúc ra được nắp chai thì mỗi cm2 của khuôn sẽ phải chịu từ 0,3 – 0,6 tấn. Độ bền của mỗi loại khuôn sẽ phụ thuộc vào vật liệu làm khuôn, số lượng chu kỳ sản xuất và áp lực để sản xuất nắp chai. Trung bình mỗi khuôn sẽ có thể sản xuất từ 100.000 chu kỳ trở lên.
Trên đây là thông tin về quy trình sản xuất nắp chai đã và đang được áp dụng phổ biến tại các cơ sở sản xuất nhựa hiện nay. Hy vọng rằng bài viết của bao bì Đức Phát đã mang đến cho bạn thêm những thông tin bổ ích!
